Generatiepact
Het Generatiepact, ook wel bekend als de Vitaliteitsregeling, komt bij veel werkgevers een keer op de agenda te staan. Maar wat is het nou precies? En waarom zou een werkgever een Generatiepact willen? Het generatiepact is een set van maatregelen die oudere werknemers in staat stelt om minder te gaan werken. De formatieruimte die binnen de organisatie vrij komt, zorg ervoor dat jongeren kunnen instromen.

Wat is een generatiepact?
Het Generatiepact is een set van maatregelen, die oudere werknemers in staat stelt om minder uren te werken. Dankzij de regeling blijft een deel van het salaris en de pensioenopbouw behouden voor de oudere werknemer. De ruimte die vrijkomt binnen de organisatie, zorgt ervoor dat jongeren kunnen instromen. Het biedt bovendien ruimte om krimp in de organisatie op te vangen.
Het Generatiepact biedt grote voordelen voor uw organisatie. Denk bijvoorbeeld aan de kennis van oudere medewerkers die binnen de organisatie blijft, lager ziekteverzuim, dalende werkdruk en meer doorstroommogelijkheden.
Hoe ziet een generatiepact eruit?
De gemeentesector introduceerde, als eerste sector in Nederland, in 2014 het generatiepact. Bedoeld om oudere medewerkers te ontlasten. Ze gaan minder werken zonder dat ze daar één-op één salaris voor inleveren.
Bekend is de 60-80-100-verdeling. Hierbij gaat iemand 60% van zijn huidige aanstelling werken, krijgt hij 80% betaald en houdt hij 100% pensioenopbouw. Andere verdelingen, zoals 50-70-100 of 80-90-100, komen ook voor. Met de ruimte die daardoor vrijkomt in de formatie kan de organisatie jonge medewerkers werven en aannemen. Ook wel groen voor grijs genoemd.
De positieve effecten voor de werkgever
- Het personeelsbestand komt in beweging en de mobiliteit neemt toe. Er ontstaan hierdoor nieuwe kansen en mogelijkheden voor het zittende personeel.
- Er ontstaat ruimte voor jonge instroom.
- De salariskosten van het bestaande personeel nemen af.
- De vitaliteit van het deelnemende personeel neemt toe. Meer regelruimte, minder werkdruk, meer tijd voor herstel, hogere motivatie en werkplezier. Belangrijke voorwaarde om deze positieve effecten ook daadwerkelijk te laten optreden is dat de herverdeling van taken goed uitgevoerd wordt.
- Oudere medewerkers worden in staat gesteld langer door te werken. Ze hebben hierdoor een grotere kans om hun opgeschoven pensioenleeftijd vitaal en vreugdevol te halen.
Lees de meest gestelde vragen over het generatiepact
-
Wat kost een generatiepact?
Het Generatiepact biedt oudere medewerkers de mogelijkheid om minder te gaan werken, terwijl het salarisverlies gedeeltelijk wordt gecompenseerd en de pensioenopbouw meestal volledig in stand blijft. Als het noodzakelijk is om wat er minder gewerkt wordt te compenseren, kost dat geld. Toch zijn er manieren om te zorgen dat de kosten van het invoeren van het Generatiepact beperkt blijven. Of zelfs budgettair neutraal doorgevoerd worden. Zo zijn de salarissen van jongeren die instromen, over het algemeen lager. Anderzijds kun je ervoor kiezen om niet alle vrijgekomen uren opnieuw in te vullen.
-
Zijn er beperkingen aan een generatiepactregeling?
De belangrijkste beperking is dat de deelnemer tenminste 50% blijft werken van de oorspronkelijke omvang van zijn dienstverband. Gaat iemand minder werken dan die 50%? Dan wordt de regeling door de Belastingdienst aangemerkt als een Regeling Vervroegd Uittreden waarvoor een boete kan worden opgelegd.
Verder is deelname aan de Generatiepactregeling alleen toegestaan voor medewerkers die binnen 10 jaar aan hun AOW-leeftijd zitten. In de praktijk zien we dat de Generatiepactregeling veelal interessant wordt voor medewerkers vanaf 62 jaar. Dat houdt ook verband met het gegeven dat die medewerkers (een deel van) hun inkomensachteruitgang als gevolg van deelname aan het Generatiepact kunnen compenseren met deeltijdpensioen.
Een generatiepact kan je ook combineren met een RVU-regeling.
-
Ligt het ziekteverzuim bij ouderen hoger dan bij andere leeftijdsgroepen?
Bij oudere medewerkers is het langdurig verzuim hoger dan bij mensen van andere leeftijden. Doordat medewerkers langer moeten doorwerken, wordt het risico op dit type verzuim groter. Een Generatiepactregeling kan helpen het langdurig verzuim onder ouderen te beperken.
Het Generatiepact levert in het algemeen een belangrijke bijdrage aan duurzame inzetbaarheid. Deelnemers geven aan dat zij zich vitaler voelen door de betere balans tussen werk en privé. Als ze de vrijgekomen uren besteden aan zaken waar ze nieuwe energie van krijgen, heeft dit ook een positieve invloed op het werk.
-
Is het eerlijk dat alleen oudere werknemers financieel voordeel krijgen?
Het Generatiepact is niet bedoeld als financieel voordeel voor oudere werknemers. Het is bedoeld als een middel om enerzijds oudere medewerkers in staat te stellen langer vitaal door te werken, en anderzijds om jongeren te laten instromen. Uiteraard blijft het belangrijk om een levensfasebewust personeelsbeleid te hanteren, waarin aandacht is voor de behoeften van andere leeftijdsgroepen.
-
Is een Generatiepactregeling voor oudere werknemers financieel wel zo aantrekkelijk?
Natuurlijk levert de werknemer een deel van zijn salaris in. Of dat voor hem/haar haalbaar is, hangt sterk af van de persoonlijke situatie van de werknemer. Heeft de werknemer bijvoorbeeld studerende kinderen of hoge hypotheeklasten? En hoe zit het met het eigen spaargeld of het recht op huur- en zorgtoeslag? Is er ruimte om alvast een stukje deeltijdpensioen op te nemen?
Deelname aan een Generatiepactregeling is altijd vrijwillig. In de praktijk blijkt dat voorlichting en persoonlijk financieel advies door een onafhankelijke partij vaak een doorslaggevende factor zijn. Een veel groter deel van de doelgroep doet hierna kiezen voor deelname aan het Generatiepact.
-
Wat zouden nadelen van een generatiepact kunnen zijn?
De totale kosten van het personeel nemen waarschijnlijk iets toe. Alleen als de vrijgekomen loonruimte niet volledig opgebruikt wordt aan de kosten van vervanging en aan de hoge pensioenlasten, dan blijft er geld over. Over het algemeen zullen de kosten voor jou als werkgever toenemen. Uiteraard is de regeling zo toe te snijden, dat er inderdaad sprake kan zijn van budgetneutraliteit. Maar dan is de kans reëel dat de regeling zo onaantrekkelijk is geworden, dat er bijna niemand deel gaat nemen. De eerder genoemde positieve effecten zullen dan ook niet op kunnen treden.
Kort gezegd: Hoe aantrekkelijker de regeling, hoe duurder die zal zijn maar hoe groter de positieve effecten.
Voor iedere organisatie zal er een optimum zijn in de balans tussen de aantrekkelijkheid van de regeling, de kosten en de positieve effecten. Wil je een doorkijkje voor jouw organisatie? Nodig dan een adviseur van a.s.r. re-integratie en diensten bij je uit. Zij kunnen verschillende scenario’s voor je doorrekenen zodat je een gefundeerde keuze kunt maken.
Generatiepact formuleren
Een goed generatiepact formuleren kan lastig zijn. Belangrijk is om goed na te denken over wat je met het Generatiepact wilt bereiken. Is het doel het behouden van vitale medewerkers? Of het voorkomen van een reorganisatie? Is het bovendien noodzakelijk om je organisatie ingrijpend te verjongen? De regeling moet goed afgestemd worden op de behoefte van jouw organisatie. Er zijn namelijk talloze knoppen waaraan gedraaid kan worden om de regeling goed te laten aansluiten.
Er moeten daarnaast belangrijke vragen worden gesteld. Mogen mensen zelf kiezen hoeveel minder ze gaan werken of stelt je zelf een percentage werkvermindering vast? Hoeveel van het loonverlies wordt gecompenseerd? Is het een eenmalige of een permanente regeling? Wat is de minimumleeftijd voor deelname? Mag iemand tot zijn AOW-leeftijd deelnemen of wordt de duur van deelname beperkt?
Tot slot is het van cruciaal belang om het Generatiepact goed uit te leggen aan alle medewerkers. Dit is belangrijk om onbegrip bij niet-deelnemers te voorkomen en draagvlak voor de regeling te creëren.
Wij helpen je verder
We kunnen u helpen met de vormgeving, de implementatie en de evaluatie van een generatiepact dat past bij jouw organisatie. Dit verloopt in 3 fases:
-
Ontwerpfase
- Een onderzoek binnen uw organisatie om binnen de regeling juiste keuzes te maken
- Inzicht in kosten en opbrengsten van de regeling
- Het opstellen van een Generatiepactregeling
-
Uitvoeringsfase
- Voorlichtingsmateriaal maken
- Informatiebijeenkomsten organiseren voor werknemers
- Uitrekenen van verschillende inkomensvarianten
- Opstellen van een rapportage voor de werknemer
- Persoonlijk gesprek met de werknemer
-
Evaluatiefase
- Kwantitatieve evaluatie
- Kwalitatieve evaluatie
De Generatiepactregeling is op maat. Je bent vrij om de regeling aan te passen op je eigen organisatie, personeelsbestand en budgettaire ruimte.
Wij helpen je graag verder bij een specifiek onderdeel of nemen het hele traject voor je uit handen. Wil je ook weten wat a.s.r. op dit gebied voor jou kan betekenen? Neem gerust contact op met onze specialisten, via onderstaand contactformulier.
Download de brochure over het generatiepact
In deze brochure lees je wat a.s.r. voor jou als werkgever kan betekenen bij het opstellen en uitvoeren van een generatiepact.